 |
| Beslenme ve Sağlık İlişkisi |
Sağlıklı Beslenme Nedir?
Sağlıklı beslenme kısaca dengeli beslenme anlamına gelir. Yani temel besin piramidinde yer alan bütün yiyeceklerin yeterli ve eşit miktarda alınması demektir. Özellikle çocuklar ve yaşlılar için çok önemli olan bu konunun kalıtsal, çevresel ve kültürel pek çok durumdan etkilendiği bilinmektedir.
Tek taraflı beslenmenin yanlış olduğu ve protein, yağ, karbonhidrat dengesinin kurulması gerektiği uzmanlar tarafından önerilmektedir, hatta sağlığımız için en uygun ve zorunlu olan yol budur. Besinlerden herhangi birinin alınmaması ya da çok alınması özellikle çocuklarda büyüme ve gelişme sorununa yol açtığı için ilerleyen yaşlarda çeşitli hastalıklara sebep olur.
Çağımızın en popüler hastalıklarından olan obezite de sağlıksız beslenme sonucu ortaya çıkan ve yaş farkı gözetmeyen bir hastalık olduğu için sağlıklı beslenme konusu günümüzde en çok önemsenen konudur. Hastanelerde ve sağlık merkezlerinde çalışan uzman diyetisyenler ve doktorlar insanları yeme içme düzenleri ve doğru yeme içme konusunda yönlendirmektedir.
Sağlıklı Beslenme Nasıl Olur?
 |
| Sağlıklı Beslenme Nasıl Olur? |
Yeterli ve dengeli yeme-içme diye adlandırdığımız sağlıklı beslenme, vücudun gereksinimleri düzeyinde alınmazsa “yetersiz beslenme”ye dönüşebilir. Besinleri sadece eksik ya da fazla almak değil ayrıca yanlış pişirme, doğru ürünü almama, yanlış saklama sonucu da besinin işlevini düşürdüğümüzde sağlıksız beslenmiş oluruz.
İlk olarak beslenme alışkanlıklarımızı değiştirerek işe başlamalı ve toplumumuzun olmazsa olmazı yağlı, tuzlu, bol salçalı yemeklerden vazgeçmeliyiz. Besin piramidinin 6 bölümüne bakarak kendimize o gün yapacağımız yemekleri belirleyebiliriz. Ayrıca doktor veya diyetisyen yardımına başvurarak sağlıklı bir beslenme listesine sahip olabilir. Doğru besinleri, doğru pişirme ve saklama yöntemlerini bilerek, kilo almamıza neden olacak yiyecekleri mutfaklarımızdan çıkararak sağlıklı beslenmemiz mümkün. Yararlı birkaç öneri verecek olursak:
- Öncelikle sağlam ve zedelenmemiş besinleri tercih edin.
- Mutfağınızın temiz olması da sağlığınız için önemli.
- Sebze ve meyvelerinizi bol su ile yıkayıp ayrı kaplara koymalısınız.
- Besinlerin oda sıcaklığında uzun süre bekletilmesi yanlış ve sağlıksız bir davranış.
- Ambalajlanmamış ya da tarihi geçmiş ürünleri tüketmeyin.
- Ekmeğinizi evde yapın. Mayalandırma tekniği besin değerinin arttırır.
- Ekmek kızartmak besin değerini azalttığı için bu şekilde tüketmemeye dikkat edin.
- Tarhana, yumurta, tahin, süt gibi besleyici değeri yüksek besinler tüketin.
- Fasulye, nohut, mercimek iyi pişirilirse sindirimi kolaylaştırır. Bol bol tüketin.
- Salatalarda limon ve sirke kullanımı A ve C vitaminini azalttığı için kullanılmamalı.
- Sebzelerin doğrandıktan sonra bekletilmesi içlerindeki vitamin ve mineralleri azalttığı için hemen tüketilmesi gerekir.
 |
| Sağlıklı Besinler |
Sağlıklı Besinler Nelerdir?
Sağlıklı beslenmek belli bir süreci ve sınırı olmayan bir eylemdir. Kişinin hayatı boyunca alması gereken besinlerden ve uyması gereken kurallardan oluşur.
Elbette yapılması zorunlu değildir ancak ileri yaşlarda hastalıklarla kolay mücadele etmek ve dirençli olmak için tavsiye edilen bültenler ve şekiller vardır. Sonuçta yıllardır oluşan alışkanlıkları değiştirmek kolay olmayacaktır; bu sebeple ebeveynlerin çocuklarını sağlıklı beslenme uzmanının (diyetisyen) yapacağı besin listeleri ile yetiştirmeleri önerilir.
Bu besin listelerinde yer alan temel besin piramidinde de bulunan yiyecekler:
Süt ürünleri: kalsiyum kaynağı olan bu ürünler: süt, yoğurt, peynir, çökelek, sütlü tatlılar vb. Günde iki porsiyon tüketilmesi önerilir.
Et, tavuk, balık, nohut, fasulye, mercimek, protein vb. B vitamin ve demir içeren bu grup besinlerden günde iki porsiyon tüketilmesi önerilir.
Sebze ve meyve: C vitamini içeren kereviz, havuç, kabak, biber, portakal, greyfurt, karnabahar, patlıcan, enginar gibi besinler günde 5-6 porsiyon tüketilmeli.
Tahıllar: Enerji kaynağı olan ekmek, makarna, pirinç, bulgur, un vb. günde 4-6 porsiyon tüketilmeli.